موشک رهگیر نسل بعد آمریکا از راه رسید؛ AIM-260A، کابوس جنگنده‌های دشمن

نیروی دریایی و هوایی ایالات متحده درخواست ردیف بودجه مجزا برای توسعه موشک رهگیر AIM-260A داده‌اند. چرا این جنگ افزار برای آمریکا مهم است؟

برای اولین مرتبه در تاریخ نظامی ایالات متحده، نیروی دریایی و نیروی هوایی آمریکا به صورت کاملا آشکار و علنی، درخواست بودجه‌ای به ارزش کلی 670.5 میلیون دلار به منظور پشتیبانی از خریداری موشک‌های تاکتیکی پیشرفته مشترک AIM-260A (یا همان JATM) کرده‌اند. نیروی دریایی و هوایی در مجموع خواستار تقریبا 687 میلیون دلار دیگر برای ادامه توسعه موشک مخفی نسل جدید با برد بلند هوا به هوا شده‌اند.

موشک رهگیر AIM-260A آمریکا

ارتش ایالات متحده طی روزهای اخیر، بخش‌هایی از بودجه پیشنهادی خود برای سال مالی 2026 را منتشر کرده و این روند معمولا کمی زودتر از سال‌های گذشته آغاز گردیده است. در بخش خرید تجهیزات، نیروی دریایی به‌ دنبال دریافت 301.858 میلیون دلار برای پروژه موشکی AIM-260A بوده، در حالی‌ که نیروی هوایی 368.593 میلیون دلار درخواست کرده است. همچنین نیروی دریایی و نیروی هوایی به‌ ترتیب درخواست بودجه 222.782 میلیون دلاری و 425.029 میلیون دلاری برای پروژه تحقیق و توسعه JATM داده‌اند.

موشک AIM-260A به‌ عنوان جایگزینی جدید برای موشک هوا به هوای میان‌ برد پیشرفته AIM-120 (معروف به AMRAAM) در حال توسعه است. جزئیات مربوط به طراحی موشک JATM همچنان به صورت کاملا محرمانه و طبقه‌بندی شده باقی مانده‌، اما یکی از مهم‌ترین قابلیت‌هایش این است که باید بردی به‌ مراتب بیشتر از AIM-120 داشته باشد. (با همان ابعاد و اشکال) همچنین انتظار می‌رود این موشک از قابلیت‌های پیشرفته‌ای در زمینه هدایت و شبکه‌ سازی برخوردار باشد که در این مطلب نگاهی به سرفصل مهم‌ترین‌های آن می‌اندازیم.

بیشتر بخوانید

• معرفی سامانه پدافندی اچ کیو 9 (HQ-9) ؛ سامانه موشکی دفاع هوایی ساخت چین
• پهپاد بدون سرنشین AirLAS آلمان با قابلیت پرتاب موشک IRIS-T معرفی شد

چرا تخصیص بودجه برای توسعه این موشک مهم است؟

شوربختانه جزئیات مربوط به این‌ که بودجه درخواستی دو نیروی دریایی و هوایی برای خریداری موشک AIM-260A در سال مالی 2026 دقیقا صرف چه مواردی خواهد شد، طبقه‌بندی شده است. در حوزه موشکی، بودجه‌های مربوط به خرید معمولا برای تهیه مواد اولیه‌ای با زمان تأمین طولانی‌ مدت و خرید مهمات کامل و سایر اقلام جانبی صرف می‌شود.

با این حال، هر گونه اقدام علنی در جهت پیشبرد واقعی فرآیند خرید موشک‌های AIM-260A یک تحول مهم به‌ شمار می‌رود. برنامه JATM از سال 2017 در دست اجرا بوده است. بر اساس اطلاعات مربوط به سال 2019، هدف این بود که استقرار عملیاتی این موشک‌ها از سال 2022 آغاز شود، اما تاکنون هیچ نشانه‌ای دال بر تحقق این هدف حتی در مقیاسی محدود، مشاهده نشده است.

از طرفی آزمایش‌های موشک AIM-260A، در این مدت همچنان ادامه داشته است. تخصیص علنی بودجه به منظور خرید این موشک در بودجه پیشنهادی ارتش ایالات متحده برای سال مالی 2026، در پی افزایش قابل‌ توجه فعالیت‌های آزمایشی JATM در سال گذشته صورت گرفته است.

درخواست سالانه بودجه که اخیرا ارسال شده، به‌ وضوح نشان می‌دهد که توسعه موشک AIM-260A همچنان ادامه دارد. نکته جالب اینجاست که این نخستین باری است که این نهاد به‌ طور علنی درخواست بودجه برای تحقیق و توسعه JATM ارائه می‌دهد. درخواست بودجه تحقیق و توسعه نیروی دریایی برای JATM نیز به‌ طور قابل‌ توجهی در قالب یک ردیف بودجه‌ای مربوط به برنامه‌های دسترسی ویژه (SAP) ظاهر شده که با نام مستعار Link Plumeria شناخته می‌شود.

• ۵ فکت کمتر شنیده شده از موشک تاماهاوک آمریکا
• موشک ترسناک هایپرسونیک جدید روسیه با سرعت ۱۰ ماخ بر سر دشمنان فرود می‌آید

موشک AIM-260A روی چه جنگنده‌هایی نصب خواهد شد؟

انتظار می‌رود جنگنده‌های F/A-18E/F سوپر هورنت نیروی دریایی و F-22 رپتور‌ پنهان‌ کار نیروی هوایی از نخستین هواپیماهای آمریکایی باشند که به موشک‌های AIM-260A مجهز می‌شوند، اما بی‌تردید سایر انواع هواگرد نیز در ادامه با این سلاح مخوف تجهیز خواهند شد. علاوه بر این، جنگنده آینده‌دار F-47 نیز به‌ احتمال زیاد نقشی پررنگ در به‌کارگیری این موشک ایفا خواهد کرد.

چرا موشک رهگیر AIM-260A برای آمریکا مهم است؟

به‌ طور کلی، مقامات نیروی دریایی و نیروی هوایی ایالات متحده، پیش‌تر از موشک AIM-260A به‌ عنوان یکی از اولویت‌های اصلی در حوزه توسعه تسلیحاتی یاد کرده‌ و روی ایفای نقش آن در نبرد احتمالی با چین در اقیانوس آرام حساب باز کرده‌اند. ظهور موشک هوا به هوای PL-15 چین در سال 2016 یکی از محرک‌های اصلی آغاز برنامه JATM بوده است. نبرد کوتاه پاکستان و هند، درس‌های آموزنده‌ای برای ارتش‌های قدرتمند جهان بود، زیرا ارتش پاکستان برای اولین بار از یک جنگنده جی 10 چینی، اقدام به شلیک موشک PL-15 کرد و به همین خاطر این موشک چینی در کانون توجهات قرار گرفت.

چین همچنین به‌ سرعت در حال پیشرفت بوده و روی پروژه موشک‌های هوا به هوای دوربرد کار می‌کند. (در این پروژه کشورهای دیگری مثل روسیه هم دخالت دارند) نیروی هوایی ایالات متحده سال گذشته هشدار داد که موشک‌های هوا به هوا یا زمین به هوا با بردهایی تا هزار مایل، به‌ احتمال زیاد تا سال 2050 به بخشی از اکوسیستم تهدیداتی تبدیل خواهند شد که نیروهای آمریکایی با آن مواجه می‌شوند. ارتش آمریکا نیز به منظور مقابله با چنین تهدیدات موثری، روی پروژه‌های خود کار می‌کند.

به هر حال گرچه هنوز مشخص نیست موشک AIM-260A از چه زمانی به خدمت نیروهای مسلح ایالات متحده در می‌آید، اما نیروی دریایی و نیروی هوایی اکنون به‌ صورت علنی در حال برداشتن گام‌هایی برای خریداری و تأمین موجودی عملیاتی این موشک‌ها هستند.

• موشک اسکندر؛ با سلاح رعب‌آور پوتین که غرب را به چالش می‌کشد آشنا شوید
• قدرت تخریب موشک بالستیک چقدر است و آیا می‌توان آن را متوقف کرد؟